Badania genetyczne
Choroba Krabbego
Badanie wykonujemy:
ze śliny (pobranie materiału wymaga naplucia do probówki, zestaw niezalecany dla dzieci poniżej 5 roku życia)
z krwi żylnej
Badanie wykonujemy:
ze śliny (pobranie materiału wymaga naplucia do probówki, zestaw niezalecany dla dzieci poniżej 5 roku życia)
z krwi żylnej
Choroba Krabbego
Choroba Krabbego (leukodystrofia globoidalna) jest postępującą, dziedziczoną autosomalnie recesywnie chorobą dotyczącą głównie obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego. Częstość występowania tej choroby szacuje się na 1/100 000 w populacjach północnoeuropejskich, a na świecie częstość występowania szacuje się na 1/100 000-1/250 000 żywych urodzeń. Przyczyna zaburzenia jest związana z mutacjami w genie GALC, który znajduje się na chromosomie 14 (14q31).
Gen GALC koduje lizosomalny enzym β-galaktozydazę galaktocerebrozydu (galaktozyloceramidaza), który jest niezbędny do zachowania prawidłowych przemian mieliny, drogą degradacji galaktolipidów- głównie galaktozylosfingozyny (psychozyny) i galaktozyloceramidu (głównego sfingolipidu substancji białej mózgu).
Znanych jest obecnie ponad 90 mutacji prowadzących do braku lub znacznego obniżenia aktywności enzymu β-galaktozydazy galaktocerebrozydu, co wiąże się z patologicznym fenotypem i zachorowaniem. Najczęstszą mutacją u osób pochodzenia europejskiego (około 45% zmutowanych alleli) jest rozległa delecja 30kpz opisywana jako IVS10del30kb - kod badania: GALC-1.
Obecność tej mutacji w postaci heterozygotycznej łącznie z mutacją c.857G>A (809G>A) (która występuje z częstością 1-2% zmutowanych alleli), zawsze prowadzi do późniejszego początku choroby.
Dlatego dla pełniejszej diagnostyki genetycznej oraz lepszego rozpoznania mutacji, które mogą być związane z przebiegiem schorzenia np. z późnym początkiem choroby proponujemy procedurę diagnostyczną rozszerzoną o panele GALC-2 i GALC-3.
Obraz kliniczny choroby. Choroba Krabbego dotyczy głownie noworodków, niemniej może też się rozpocząć w późniejszym wieku. Wyróżnia się cztery postacie choroby: postać niemowlęcą (do 6 miesięcy życia), postać dziecięcą (6 miesiąc -3 rok życia) postać młodzieńczą (3 -10 rok życia) oraz najrzadszą postać dorosłych o początku w wieku powyżej 10 lat. Postać niemowlęca jest najczęstsza i stanowi 85-90% przypadków w populacjach północnoeuropejskich. W pierwszym stadium choroby obserwuje się drażliwość, sztywność, słabą kontrolę trzymania głowy, trudności z karmieniem, okresowe zaciskanie kciuka, epizody podwyższonej temperatury ciała, opóźnienie rozwoju. W drugim stadium, pojawiają się napady wzmożonego napięcia mięśniowego, drgawki miokloniczne, regres w rozwoju, zaciskanie dłoni i ubytki widzenia. W trzecim stadium, dochodzi do obniżenia napięcia mięśniowego, ślepoty i głuchoty. Pacjenci przechodzą w stan wegetacji i umierają przed 2-3 rokiem życia. Objawy u pacjentów z postacią późnoniemowlęcą/młodzieńczą przypominają te obserwowane w postaci niemowlęcej. W postaci dorosłych pierwszymi objawami są osłabienie, zaburzenia chodu, silne parestezje, porażenie połowicze i/lub utrata wzroku. Utrata funkcji poznawczych ma różne nasilenie, często nie występuje w Cofanie się funkcji poznawczych jest różne i często nie obserwuje się go w postaci dorosłych.
Literatura:
http://omim.org/entry/245200
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK1238/
K. Jastrzębski, A. Klimek; Leukodystrofia globoidalna Krabbego – choroba o wielu twarzach? Aktualn Neurol 2008, 8 (1),